De toppers over: ‘Kantelbeveiliging’
Tijdens de afgelopen vijftien jaar zijn er alleen al in Nederland ongeveer 2.000 ongevallen gemeld waarbij een heftruck was betrokken. En dat zijn dan alleen nog maar de ongevallen die bij de Arbeidsinspectie gemeld worden. In alle gevallen gaat het om ernstige ongelukken met ofwel dodelijke afloop, ofwel blijvend letsel en ziekenhuisopname. Vaak is een kantelende heftruck oorzaak van zo’n dodelijke afloop. Vorige maand gebeurde het zelfs twee keer dat een heftruckchauffeur overleed als gevolg van het kantelen van de truck.
Het is in dat opzicht dan ook allerminst verwonderlijk dat producenten constant op zoek zijn naar veiligheid verhogende oplossingen. Die oplossingen variëren van gordels die zó op de truck zijn gemonteerd dat je ze als chauffeur wel móet dragen, dynamische en interactieve lastdiagrammen tot slimme, actieve veiligheidssystemen die de snelheid van een truck aanpassen bij bijvoorbeeld het nemen van een bocht, zodat het kantelgevaar verdwijnt.
Gelet op de trieste ongevallenlijst van de Arbeidsinspectie lijken de hulpmiddelen een zege. Maar wat vindt de vakman uit de dagelijkse praktijk? Zijn deze systemen écht alleen maar handige hulpjes? Of vormen ze een gevaar, omdat je er als chauffeur misschien wel teveel op gaat vertrouwen en daardoor onnodige risico’s neemt? De Driversclub vroeg drie toppers van het veiligheidskampioenschap NKIT naar hún mening over de hulpmiddelen…
Jan Boverhof: “Ik begrijp dat fabrikanten meedenken en steeds nieuwe oplossingen introduceren die de veiligheid verhogen. Soms lukt dat heel goed, zoals bij het digitale en interactieve lastdiagram dat Linde nu heeft ontwikkeld. Andere oplossingen zijn, zoals die gordel die zo is gemonteerd dat je hem wel moet dragen, vind ik echt achterlijk. Ik blijf er gewoon bij dat je als werkgever goed je best moet doen om mensen verantwoording bij te brengen. Als je dat doet, groeit het veiligheidsbewustzijn van de heftruckchauffeur vanzelf. Je kunt nog zoveel hulpmiddelen bedenken en ontwikkelen, als de chauffeur onvakkundig is, heb je er niets aan. Sterker zelfs, daarmee creëer je een schijnveiligheid. Veiligheid zit voor minimaal 95 procent in de mensen.”
Jan Raaijmakers: “Hoe meer techniek er op de heftruck zit, hoe meer je er als chauffeur op gaat vertrouwen. Zo is het ook bij andere voertuigen. Kijk maar naar je auto. Als daar bijvoorbeeld achteruitrijd assistentie op zit, ben je al snel geneigd om op de piepjes af te gaan. Je kijkt dan zelf minder goed, of misschien wel helemaal niet. Mijn mening is kort maar krachtig: veiligheid hangt altijd af van de bestuurder. Dat heb ik altijd al gezegd, en dat blijf ik zeggen.”
Jan Bokhorst: “Heftrucks worden naar mijn idee veel te vol gepropt met beveiligingen. Dat lijkt op het eerste gezicht mooi, maar als chauffeur hoef je door al die snufjes bijna niet meer na te denken. En daarin schuilt natuurlijk wel een gevaar. Heftruckchauffeur is een vak. Je moet juist constant nadenken en anticiperen op situaties op de werkplek. En zeg nou zelf, is door al die beveiligingen en hulpmiddelen het aantal gewonden en doden enorm teruggelopen? Volgens mij niet. Vorige maand was er weer een dodelijk ongeval waarbij een heftruck betrokken was. Veiligheid zit écht tussen je oren! Een chauffeur die een goede mentaliteit en een goed verantwoordelijkheidsgevoel heeft, werkt veel veiliger dan zijn collega die het weinig kan schelen en constant denkt ‘als het maar snel 17:00 uur is’. Niet de heftruck moet daarom worden aangepast, maar de chauffeur.”
Tip: Bekijk hier de werking van Toyota’s Systeem voor actieve Veiligheid